Žaš er vont, žaš er vont og žaš versnar

TeachingŽetta er ekki ķ fyrsta skipti sem Pśkinn agnśast śt ķ ķslenska menntakerfiš - sumt af eftirfarandi texta er tekiš śr 10 įra gömlum greinum, en fįtt hefur breyst sķšan žį.

Pśkinn į ekki lengur barn į grunnskólaaldri, en svo viršist sem įstandiš hafi ekki batnaš į undanförnum įrum - frekar versnaš ef eitthvaš er.

Įstęšur žess eru margvķslegar. Mešal almennra skżringa mį nefna eftirfarandi:

Of mörg börn ķ bekkjum.  Nišurskuršur hefur žvķ mišur leitt til žess aš bekkir eru of stórir til aš unnt sé aš sinna öllum nemendum eftir žörfum.

"Skóli įn ašgreiningar" og hin almenna sęnsk-ęttaša mešalmennskuįrįtta sem viršist rįša rķkjum ķ menntakerfinu - sś hugsun er žvķ mišur allt of algeng aš ekki megi hvetja grunnskólanemendur til aš skara fram śr ķ bóknįmi - allir skulu steyptir ķ sama mót og nįmsefniš mį ekki vera erfišara en svo aš allir rįši viš žaš.

Lélegir kennarar.   Žaš er žvķ mišur stašreynd aš kennarar njóta ekki viršingar hér į landi, ólķkt žvķ sem gerist t.d. ķ Finnlandi.  Aš hluta til er įstęšan sś aš engar kröfur eru ķ raun geršar til kennara um aš žeir séu ķ raun fęrir um aš kenna nemendum.  Frįbęrir kennarar fį sömu laun og hörmulegir (meš sömu menntun og starfsreynslu), en žaš skiptir engu mįli hvort žeir eru fęrir um aš vinna vinnuna sķna - aš kenna börnunum.  Žaš skiptir ekki mįli hvort kennari er fullur įhuga į efninu og tekst aš smita nemendur af žeim įhuga, eša hvort kennarinn veit jafnvel minna um efniš en nemendurnir.   Kennarastarfiš er lįglaunastarf, en Pśkinn er žeirrar skošunar aš sé starfiš betur launaš verši aš gera meiri kröfur til kennara.

Lélegt nįmsefni.  Nįmsefni ķ mörgum greinum er til hįborinnar skammar.  Nįmsefni ķ ķslensku höfšar ekki til nemenda - sem er ein margra įstęšna žess aš nemendur lesa lķtiš, sem aftur skilar sér ķ lélegri lestrargetu.

Svo er žaš nįttśruvķsindanįmiš, sem viršist fela ķ sér pįfagaukalęrdóm į atrišum śr lķffręši, jaršfręši, efnafręši og ešlisfręši, įn įherslu į aš nemendur raunverulega skilji samhengi hlutanna.  Nįmsbękurnar ķ nįttśrufręši eru reyndar ekki alslęmar (žrįtt fyrir nokkrar stašreyndavillur) og gera rįš fyrir žvķ aš nemendur framkvęmi żmsar einfaldar tilraunir.

Slķkar tilraunir ęttu aš öllu jöfnu aš auka įhuga nemendanna į nįmsefninu - ef žęr vęru framkvęmdar, en žaš er vandamįliš.  Ķ skóla dóttur minnar var t.d. öllum tilraunum ķ efnafręši sleppt, žvķ skólinn taldi sig ekki hafa efni į žvķ... "Efnin eru uppurin og engir peningar til aš kaupa meira".

Sem dęmi um fyrrnefndar stašreyndavillur mį t.d. nefna žį fullyršingu aš gler sé seigfljótandi vökvi viš ešlilegt hitastig (og bent į aš gamlar glerrśšur ķ mišaldadómkirkjum séu žykkari aš nešan en ofan), en žetta er firra sem hefur veriš afsönnuš fyrir löngu.

Įstandiš ķ nįttśruvķsindum er samt til fyrirmyndar mišaš viš žaš sem bošiš er upp į ķ stęršfręši.  Žar viršist markmišiš aš drepa fyrst nišur allan stęršfręšiįhuga nemenda meš svokallašri "uppgötvanastęršfręši" - sem byggir į žvķ aš leyfa nemendum aš "žróa sķnar eigin ašferšir", ķ staš žess aš lęra leišir sem vitaš er aš virka...og skķtt meš žaš žó aš nemendur "žrói ašferšir" sem leiša žau fyrr eša sķšar ķ algerar blindgötur.  Sķšan tekur hefšbundnara nįmsefni viš - efni sem er meingallaš į marga vegu, en getur žó gengiš - svo framarlega sem kennararnir séu starfi sķnu vaxnir.  Žaš er sķšan allt önnur spurning hvort fólk meš brennandi įhuga og žekkingu į stęršfręši fer nokkuš śt ķ kennslu - Pśkanum žykir sennilegra aš sį hópur leiti ķ betur launuš störf.

Žetta er ef til vill ekki mikiš vandamįl fyrir žį nemendur sem eiga foreldra sem hafa sęmilega žekkingu sjįlfir į žessum svišum og geta stutt börn sķn, žannig aš žau žurfi ekki aš reiša sig į lélegt nįmsefni, kennt ķ yfirfullum bekkjum af fįkunnandi kennurum....en hvers eiga allir hinir aš gjalda?

Er öllum sama öllum sama žótt börn ķ efstu bekkjum grunnskóla séu ennžį aš telja į puttunum?

Vandamįliš er reyndar ekki einskoršaš viš kennarana - žessi grein sem Pśkinn skrifaši 2007 fjallar t.d. um herfilega illa gerš samręmd próf ķ stęršfręši.

Samręmdu prófin voru sķšan lögš nišur - nokkuš sem Pśkinn telur stór mistök, enda veittu žau skólum įkvešiš ašhald (a.m.k. ef skólarnir komast ekki upp meš aš lįta "lélegustu" nemendurna ekki taka prófin) - nokkuš sem ósamręmdar skólaeinkunnir gera ekki.  Žaš er dapurleg stašreynd, sem viršist samt ekki mega ręša, aš śr sumum grunnskólum kemur óešlilega hįtt hlutfall nemenda sem er varla lęs og alls ekki reišubśinn fyrir frekara nįm. 

Pśkinn vill nś samt bęta žvķ viš ķ lokin aš lélegt nįmsefni og misgóšir kennarar eru ekki eina įstęšan fyrir lélegum nįmsįrangri - žaš sem mętti setja efst į listann er almennt agaleysi ķ skólum landsins, en žaš er efni ķ ašra blogggrein.

Žegar Finnar gengu ķ gegnum sķna efnahagskreppu meš tilheyrandi nišurskurši, žį reyndu žeir aš hlķfa menntakerfinu eftir bestu getu - reyndu jafnvel frekar aš styrkja žaš.  Žeir geršu sér grein fyrir žeim framtķšarmöguleikum sem fęlust ķ vel menntušu fólki - sér ķ lagi tęknimenntušu.

Stjórnvöld į Ķslandi deila ekki žessari sżn.  Žau sętta sig viš grunnskólakerfi sem er til hįborinnar skammar (samanber nżlegar fréttir um aš talsveršur hluti nemenda ķ 10 bekk sé ekki fęr um aš lesa sér til gagns), framhaldsskóla sem śtskrifa nemendur meš "ómarktęk" stśdentspróf (samanber umręšu um innökupróf ķ hįskóla) og hįskóla sem eru meira og meira aš žróast ķ žį įtt aš vera ekki fyrir alla, heldur bara fyrir žį sem hafa efni į dżru nįmi.

Nś į aš skera enn frekar nišur į framhalds- og hįskólastigi, en Pśkinn fęr ekki séš hvernig žaš getur leitt til annars en aš įstandiš versni enn frekar.

Pśkinn er eiginlega kominn į žį skošun aš stefna stjórnvalda sé aš halda nišri menntunar- og žekkingarstigi žjóšarinnar - žaš er sennilega aušveldara aš stjórna heimskum saušum en hinum.


mbl.is Skuldum börnunum okkar aš gera betur
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 Smįmynd: Jóhann Elķasson

Kannski er vandamįliš akkśrat eins og Halldór Jónsson segir.  Žaš "mį" ekki getuskipta nemendum.  Viš veršum bara aš horfast ķ augu viš žaš aš fólk er ekki allt steypt ķ sama mótiš og mišaš viš žęr kröfur sem uppi eru ķ žjóšfélaginu, žį geta ekki allir allar kröfur sem žjóšfélagiš gerir.  Eins og stašan er ķ dag, žį er veriš aš fresta vandamįlinu žar til börnin fara ķ FRAMHALDSSKÓLA, žvķ žar kemur fljótt ķ ljós żmis konar agavandamįl, hegšunarvandamįl og margs konar nįmsvandamįl sem aušvelt hefši veriš aš lagfęra ef gripiš hefši veriš inn ķ į fyrri stigum.  Žessir nemendur flosna upp śr nįmi og flest lenda į félagslega kerfinu og verša žar.  Ef aftur į móti hefši veriš getuskipt ķ bekki er hęgt aš fullyrša aš annar veruleiki biši žessara nemenda svo sem margs konar išnįm, sem jafnvel hefši hentaš sumum žeirra mikiš betur og margs konar handverk.  Žvķ er ég alveg sammįla Halldóri Jónssyni ķ žvķ aš žaš veršur aš taka menntastefnuna til algjörrar endurskošunar og žaš strax. Svo vęla kennarar yfir lįgum launum, vęri ekki nęr aš žeir sżndu aš žeir séu verršir žeirra launa, sem žeir fį ķ dag įšur en žeir fara fram į launahękkun.  Menntun er ekki žaš sama og kunnįtta......

Jóhann Elķasson, 6.12.2016 kl. 15:36

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband